آشنايي با فرايند چاپ هليو گراور
آشنايي با چاپ هليوگراور
بعد از مطالعه اين مقاله با:
- تاريخ چاپ گراور
- آشنايي با فرايند چاپ هليو گراور
- موارد استفاده از چاپ هليو
- معايب و محاسن استفاده از هليو گراور
آشنا خواهيد شد
تاريخ چاپ گراور به سال 1300 ميلادي، دوره رنسانس و كار هنرمندان ايتاليايي در آن زمان بر مي گرده. اونچه اين هنرمندان به آن مشغول بودند حكاكيهاي ظريفي بود كه بر سطح نرم الواح مس و با دست صورت ميگرفت. طرح ها در جايي كه بر روي مس حكاكي ميشدند، كانالها يا حفرههايي را باقي ميگذاشتند كه مركب رو به هنگام چاپ در خود نگاه ميداشت. بنابراين اونچه كه امروزه تحت عنوان اينتاگيلو يا چاپ گود ميشناسيم ريشهاي ايتاليايي داره و به معناي چاپ از روي سطح يا طرح گود شده است. در اين ميان چاپ گراور اشاره به روش صنعتي چاپ گود داره كه مختص چاپهاي با تيراژ بسيار بالا است. به هر حال چاپ گراور در طول زمان پيشرفت و رواج بسياري داشته تا جايي كه به عنوان يك روش چاپي سريع و با كيفيت بسيار بالا، امروزه كاربردهاي مختلفي داره. اولين لوح چاپ گود ( نه سيلندر گود) با روش عكاسي در حدود سال 1814 توسط جوزف نيكفور نيپكه ابداع شد. ايشون روش خودشون رو هليوگرافي ناميد روشي كه در اون گراور مسي براي چاپ به دستگاه بسته ميشد. بعدها فاكس تابلوت روش نيپكه را تصحيح كرد و نخستين فيلم نگاتيو رو براي ساخت لوح به روش هليوگرافي افزود. اما شخصي كه به عنوان مخترع چاپ پيشرفته گراور شناخته شده كارل كليف هست. كليف كارش را با اسيد كاري گراور حساس به نور و عكاسي شده در 1875 شروع كرد. او سرانجام در سال 1879 روش هليوگرافي خودش رو تكميل كرده و اون را در انجمن عكاسي وين معرفي كرد. البته نسخههاي چاپي كليف نمونههايي با كيفيت بسيار بالا بود كه نظر مجموعه داران آثار هنري را جلب ميكرد با اين حال روش كليف در ابتدا از محدوده شهر وين بيرون نرفت زيرا نميخواست اسرار كار خودش رو افشا كنه. به هر ترتيب سرانجام زماني كه روش خودش رو به فروش رسوند پرده از اسرار خود برداشت، اما تا هنگام مرگ در سال 1926 روش خودش رو ارتقا داد. « انقلابي ترين حركت او تبديل چاپ گود از روي گراور مسطح به چاپ از روي سيلندر بود. او نخستين ماله يا تيغه بليد را در روش گود ابداع و حتي نخستين سيستم چاپ رنگي گود با دستگاه رول را طراحي كرد. او بدين ترتيب اصطلاح سيستم چاپ رتوگراور از روي سيلندر را رواج داد.» بعد از آنكه كليف اسرار كار خود را فاش كرد، ديگران به روش رتوگرار روي آوردن و طراحي تجهيزات براي اين روش شروع شد. با آغاز قرن بيستم رتوگراور به عنوان روشي براي چاپهاي ظريف و با كيفيت در همه جا رواج يافت. در دهه 1920 دستگاههاي چاپ عظيم چهار و پنج رنگ وارد روش گراور شدند و انواع كارت پستال، تقويم، كتابهاي هنري و حتي مجلات بصورت تمام رنگي با اونها چاپ شد. هلیوگرام یا همان روتوگراور، سیستم چاپ گود است با کیفیتی بسیار نزدیک به چاپ افست. هرچند مراحل آماده سازی این نوع چاپ بسیار گرانتر از انواع دیگر، چاپ چون افست و فلکسو می باشد. اما برای چاپ ایده آل به شکل رول بر روی BOPP و موادی از این قبیل، بهترین انتخاب محسوب می شود. بخصوص اینکه مصرف لفاف هایی از این نوع برای کارخانجات تولیدی همیشگی و با تیراژ بالا باشد. دلیل آن هم این است که با سیلندر تهیه شده، می توان در تیراژ میلیونی چاپ کرد در حالی که در روش افست برای تیراژهای بالا بایستس زینک های مجدد تهیه کرد. چاپ هلیو دارای دستگاههای بسیار بزرگ و دارای بیشترین سرعت چاپ در صنعت چاپ می باشد که توانائی چاپ با بالاترین کیفیت و ارزانترین قیمت چاپ در دنیا همچنین توانایی چاپ بصورت رول تا عرضهای متفاوت و چاپ چندین رنگ بصورت همزمان را دارا میباشد چاپ بر روی میکرونهای کم و بالا را به راحتی انجام می دهد ومحدودیتی در جنس مواد چاپ شونده ندارد .
تعاریف:
چاپ هلیوگراور گونهای از چاپهای برجسته است. در چاپ هلیوگراور از کلیشههای فلزی (غالباٌ چدنی) استوانهای شکل استفاده میشود که طرح مورد نظر به تفکیک رنگ بر روی آنها حک میشود. این روش چاپ به دلیل استفاده از کلیشههای چدنی برای چاپ تیراژهای پائین مقرون به صرفه نیست. چاپ هلیوگراور عموما برای چاپ بر روی سطوح نایلونی (ترس بافان، سلوفان، متالایز) کاربرد دارد. 1. سیستم چاپ گروار از جمله روش های چاپ گود است. روشی مناسب برای چاپ با کیفیت بسیار بالا که قادر است تصاویری با سایه روشن های به هم پیوسته درست همانطور که در یک تصویر عکاسی شده دیده می شود را به وجود آورد. 2. در روش صنعتی گراور رول موسوم به روتو گراور از سیلندر های فلزی ( از جنس مس ) استفاده می کنند که تصاویر بصورت حفره های ذره بینی ( و البته معکوس ) بر روی آنها گود شده اند. 3. این سیلندر ها با استفاده از روش های آنالوگ ( مکانیکی - شیمیایی و فتو شیمیایی) یا روش های دیجیتالی گود شده و ساخته می شوند.
موارد استفاده:
الف : در حالت رول : انواع بسته بندی ها ، مجلات و برچسب ها با کیفیت بالا. مناسب برای چاپ مجلات و کاتالوگ های با تیراژ بسیار بالا ( مانند مجله نشنال جئو گرافیک ) ، لفاف های بسته بندی دیوار پوش و کف پوش ها ، پرده های زینتی ، فیلم های چند لایه پلیمری و کلا سطوح با عرض بالا. ب: در حالت ورقی : مناسب برای کارهای با تیراژ محدود و کیفیت بالا همچون انواع اوراق بهادار مثل تمبر ، اوراق سهام و برخی اوراق تبلیغاتی. حفره های گود:اثر چاپی در روش گراور با انتقال مرکب از درون حفره هایی است که بر روی سیلندرهای مسی حک شده اند. این حفره ها شکل های مختلفی دارند( مربع ، دایره ، بیضی) . اما از لحاظ اندازه دهانه و عمق به 3 دسته تقسیم می شوند: یک - حفرهایی که اندازه دهانه و عمق متغیر دارند. دو - حفره هایی که اندازه دهانه برابر و لی عمق متغیر دارند. سه - حفره هایی که عمق برابر ولی اندازه دهانه متغیر دارند.
- تعداد حفره ها گاه در 1 اینچ مربع به 22/500 ( 22/500 نقطه در 2/54 سانتی متر) می رسد. - تفاوت بین اندازه دهانه و عمق حفره ها باعث به وجود آمدن سایه روشن ها و چاپ شدن تراکم های متفاوتی از تصویر می شود. - یک حفره با دهانه بزرگ تر یا عمق بیشتر قادر است تا میزان مرکب بیشتری را در خود جای داده و فضای بزرگ تر یا رنگی تیره تر از تصویر در حال چاپ را ایجاد کند. - قسمت هایی از سیلندر که فاقد هر گونه حفره ای هستند در واقع بخش های بدون تصویر خواهند بود. - حفره های با اندازه دهانه و عمق برابر در گذشته بیشتر استفاده می شدند. - حفره های نوع دو و سه هم امروزه کاربرد دارند. با استفاده ار این حفره ها انعطاف بیشتری برای رسیدن به کیفیت چاپ بالا با در نظر گرفتن سطوح مختلف چاپ شونده به وجود می آید. - برای چاپ روی لفاف های بسته بندی بیشتر از حفره های با دهانه برابر و عمق متغیر استفاده می شود. - برای چاپ های با کیفیت بالا از حفره های با دهانه و عمق متغیر استفاده می کنند. - تصاویر چاپ شده با روش گراور به دلیل بالا بودن تعداد نقاط چاپی روی سیلندر یا همان حفره ها از کیفیت بالا یی بر خور دارند . البته سیلندر و روشی که برای حکاکی آن بکار می رود تعیین کننده ترین قسمت کار است. - یکی از ایرادات استفاده ار روش گراور مربوط به چاپ حروف است . گرچه حروف چاپ شده با این روش خوب هستند اما نسبت به حروفی که با دیگر روش های چاپی مانند افست به وجود می آیند قابل مقایسه نیستند . در واقع حروف چاپ شده در روش گراور به خاطر تبدیل شدن حروف به حفره ها ی چاپی همانند حروف چاپ شده با افست واضح و تیز و صاف نیستند . فرآیند چاپ: - به دلیل هزینه بالای ساخت سیلندر، روش گراور صرفا برای کارهای با تیراژ بالا و کارهای رول صرفه اقتصادی دارد. همانطور که گفتیم به روش چاپ گراور بصورت رول روتو گراور گفته می شود. - در این روش برای مقاوم کردن سیلندر ها در چاپ های با تیراژ بالا سیلندرها با استفاده از فلز کروم آب داده می شوند. در این حال وقتی در طی فرآیند چاپ لایه کروم کشیده شده روی سیلندر در حال از بین رفتن بود دوباره سیلندر را آب کروم می دهند. مراحل چاپ : یک - فرو رفتن سیلندر به داخل مخزن مرکب دستگاه و چرخیدن آن درون مخزن و پر شدن حفره ها با مرکب روان و رقیق. دو- تماس سطح سیلندر با یک تیغه استیلی به نام تیغه « داکتر بلید » و گرفته شدن مرکب اضافی سظح سیلندر و باقی ماندن مرکب درون حفره ها. سه - قرار گرفتن سطح چاپ شونده بین سیلندر گراور و سیلندر فشار دهنده دستگاه و انتقال مستقیم مرکب از دورن حفره ها بر روی سطح چاپ شونده .
- با توجه به ضخامت و غلظت پایین مرکب منتقل شده بر روی سطح چاپ شونده رنگ مایه های بدست آمده در چاپ گراور با رنگ مایه های دیگر روش های چاپی متفاوت است. بنابراین به جای استفاده از مرکب های سایان، ماژنتا ، زرد و مشکی (CMYK)معمول از مرکب های قرمز ، آبی و زرد و مشکی در آن استفاده می کنند. - در مجموع استانداردهای مشخصی برای استفاده از انواع مرکب و اندازه حروف چاپی برای چاپ سطوح مختلف چاپی وجود دارند. - روش گراور یک روش مستقیم ( direct) چاپی است ( یعنی تصاویر به صورت مستقیم از روی سیلندر به روی سطح چاپ شونده منتقل می شوند) به همین دلیل در دستگاه های روتو گراور نیازی به استفاده از روش های کنترل مخزن مرکب نیست پس می توان کیفیت را در این روش به خوبی کنترل کرد و سرعت چاپ را بالا برد. در برخی موارد سرعت چاپ دستگاه می تواند به حدودا 900 متر در دقیقه برسد.
محاسن و معایب چاپ گراور محاسن: - کیفیت بالا - سرعت بالا - قابلیت چاپ نزدیک به تصاویر سایه روشن پیوسته - رنگ سیاه پرمایه - قابلیت چاپ حتی بر روی سطوح چاپ با کیفیت پایین - صرقه اقتصادی بالا در چاپ های با تیراژ بالا - سرعت بالای چاپ بعد از فرآیند آماده سازی سیلندر
معایب: - چاپ شدن حروف به صورت نقطه سایه ( ترامه ) - استفاده از مرکب های وابسته به حلال - محدود بودن استفاده به چاپ های با تیراژ بالا - گران بودن اعمال اصلاحات و تغییرات بر روی سیلندر ساخته شده و ترجیح ساخت سیلندر مجدد در این حالت - نمونه گیری بسیار گران
♥خوشنود خواهیم شد که دیدگاههای خود را بیان کنید♥